Afgelopen maand heeft de Wetenschapelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) een stevig rapport uitgebracht over de gezondheidsverschillen in Nederland. Deze waren er al, zijn er nog steeds en hoewel er van alles geprobeerd is, is dit verschil gelijk gebleven. Een andere aanpak is nodig. 

Pharos heeft de hoofdredenen voor het falen van het verkleinen van dit verschil opgesomd:

• Er was in de afgelopen 35 jaar een gebrek aan continuïteit in het beleid. De accenten werden in de verschillende kabinetten steeds weer net anders gelegd. Dit bij een vraagstuk waarvoor nu juist een lange adem vereist is.
• De focus lag vooral op leefstijl met nadruk op eigen verantwoordelijkheid. Daarbij was geen aandacht voor de achterliggende problemen van mensen om wie het gaat.
• Veelal is ingezet op universeel beleid: dit heeft een groter effect op de hoger opgeleiden gehad waardoor de verschillen zijn toegenomen. Een van de verklaringen: er zijn onvoldoende maatregelen genomen om ook lage ses-groepen te laten profiteren van dit beleid.
• In 2008 kwam het voorstel om een integraal lokale aanpak van SEGV op te zetten. Dit kwam nog moeilijk van de grond: “achteraf kan men vaststellen dat vooral sprake was van een papieren exercitie” (p.26 WRR).

Door de gekozen focus op gezondheidspotentieel in plaats van verschillen, komt de WRR uit op de volgende aandachtsgebieden:

• Preventieve maatregelen gericht op roken, problematisch alcoholgebruik en obesitas.
• Maatregelen die gericht zijn op lagere sociaal economische groepen.
• Extra aandacht voor het begin van de levensloop (van voor de zwangerschap tot 18 jaar)
• Extra onderzoek naar psychische problemen omdat die toenemen.

Download hier het volledige WRR-rapport.

Maken woorden het gezondheidsverschil?

Prof. dr. Henriëtte van der Horst geeft in een eerste reactie aan dat ze met een ongemakkelijk gevoel het rapport heeft gelezen. Het is haar nog niet duidelijk wat nu precies wel het verschil gaat maken. Het rapport maakt duidelijk welke redenen er onder meer zijn die de gezondheidsverschillen niet hebben verkleind, maar een duidelijke oplossing of acties om deze verschillen te verkleinen ziet zij niet terug in het rapport.

"Ik blijf met het ongemakkelijke gevoel zitten dat het wel mooi klinkt maar dat er nog steeds dezelfde barrières zijn om het probleem dat nu niet meer ‘het terugdringen van gezondheidsverschillen’ heet, maar positief geformuleerd is als ‘het vergroten van het gezondheidspotentieel, met name bij specifieke subgroepen’ op te lossen."

Lees hier haar blog over het rapport.